Μάθημα 6: 5. Η ορογένεση στην Ευρώπη
Σε αυτή την υποενότητα θα μάθουμε:
- Να ονομάζουμε τις ορογενέσεις που διαμόρφωσαν την Ευρώπη.
- Να αναφέρουμε τις οροσειρές που δημιούργησε η κάθε ορογένεση.
Η μορφή της Ευρώπης διαρκώς άλλαζε και συνεχίζει να αλλάζει.
Η σημερινή μορφή της, αποτελεί ένα μόνο στιγμιότυπο από την (παρελθοντική και μελλοντική) γεωλογική ιστορία του πλανήτη.
Δυνάμεις που βρίσκονται βαθιά μέσα στη Γη και εκδηλώνονται με φυσικά φαινόμενα, όπως οι σεισμοί και τα ηφαίστεια, είναι αυτές που δημιουργούν τα βουνά στην ήπειρο στην οποία ζούμε.
- Οι κινήσεις των λιθοσφαιρικών πλακων και οι συγκρούσεις τους δημιούργησαν στο παρελθόν πτυχώσεις και ορογενέσεις και άλλες μορφές στην επιφάνεια της Γης και της Ευρώπης.
Για παράδειγμα, στην ευρωπαϊκή ήπειρο:
• Η απομάκρυνση της βορειοαμερικανικής από την ευρασιατική λιθοσφαιρική πλάκα συνέβαλε πριν από εκατομμύρια χρόνια στη δημιουργία της Ισλανδίας.
• Η σύγκρουση της ευρασιατικής με την αφρικανική πλάκα είναι πιθανό να οδηγήσει μετά από εκατομμύρια χρόνια στην εξαφάνιση της Μεσογείου.
Η Ευρώπη γνωρίζουμε ότι επηρεάστηκε/ διαμορφώθηκε από 3 ορογενέσεις μετά το Προκάμβριο:
- την Καληδόνια Πτύχωση, που πραγματοποιήθηκε περίπου 570 εκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα,
- την Ερκύνια ή Βαρίσκια Πτύχωση, που πραγματοποιήθηκε περίπου περίπου 350 εκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα και
- την Αλπική Πτύχωση, που πραγματοποιήθηκε περίπου περίπου 65 εκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα.
| Πτύχωση/Ορογένεση | Οροσειρές που δημιούργησε |
| Καληδόνια Πτύχωση | Σκανδιναβικές ‘Αλπεις, Όρη Σκωτίας κ.ά. |
| Ερκύνια ή Βαρίσκια Πτύχωση | Βουνά της Ιβηρικής (εκτός των Πυρηναίων και της Σιέρα Νεβάδα), ο Ιούρας στη Γαλλία-Ελβετία, ο Μέλανας Δρυμός στη Γερμανία, τα Ουράλια Όρη κ.ά. |
| Αλπική Πτύχωση | Βουνά της νότιας Ευρώπης, όπως τα Καρπάθια, ο Αίμος, ο Καύκασος, οι Άλπεις, τα Πυρηναία, η Σιέρα Νεβάδα, Πίνδος κ.ά. |
Ασκήσεις:
